Giải pháp vòng quanh
Bà Nguyễn Ngọc Lan (trưởng phòng Công tác chính trị và sinh viên, Đại
học Ngoại thương) cho biết, sau hơn nửa năm học triển khai cho sinh
viên (SV) vay vốn, hiện nay đã có khoảng 1/5 số lượng đơn SV nộp về
trường được vay vốn.
Tuy nhiên, nhà trường chưa nhận được danh sách số SV này từ phía ngân
hàng. Và hiện cũng chưa thấy có một cuộc họp bàn, hay chỉ đạo việc “vay
rồi trả như thế nào” đối với SV.
Về phía Bộ GD-ĐT, ông Lã Quý Đôn (phó vụ trưởng vụ Công tác học sinh -
SV) cho biết, việc thu hồi vốn cho SV hoàn toàn thuộc về phía ngân
hàng. Trong các buổi làm việc với bộ, ngân hàng cho rằng khả năng thu
hồi vốn hoàn toàn trong tầm tay.
Một số ý kiến cho rằng bên cạnh bảng điểm của SV nên thêm một biên
bản ghi nợ để công ty hay tổ chức tiếp nhận SV có trách nhiệm đốc thúc
người vay hoàn trả đúng số tiền nợ, đúng thời hạn. Tuy nhiên, giám đốc
công ty máy tính DTT Nguyễn Thế Trung cho hay: “Các doanh nghiệp sẽ phản
đối bởi họ sẽ phải thêm việc, thêm trách nhiệm, thậm chí sẽ ngại tuyển
dụng các SV như thế”.
Một chuyên viên của ngân hàng chính sách xã hội cho biết, việc vay
vốn tín dụng cho SV mới dừng ở việc vay, chưa tính đến chuyện trả. Về
pháp lý, SV cũng như những người dân bình thường. Chính phủ đã có tất cả
các quy định về việc xử lý rủi ro nếu không trả nợ đúng thời hạn. Nếu
SV trả nợ không đúng thời hạn sẽ bị tăng lãi suất theo quy định, cái khó
chỉ là không đủ vốn quay vòng cho các lứa SV sau.
Luật sư Nguyễn Thắng Cảnh (đoàn luật sư Hà Nội) cho biết, việc thu nợ
không thật sự khó bởi trong mỗi hồ sơ vay đều thể hiện những thông tin
như: hộ khẩu, số CMND, người bảo lãnh... SV có thể thay đổi nhiều chỗ
làm, chỗ ở nhưng nếu quản lý theo chủ hộ gia đình bố hoặc mẹ SV thông
qua UBND xã nơi cư trú của SV thì các cơ quan chức năng có thể chế tài
được những SV, học sinh không trả nợ khi ra trường và đi làm.
Trong khi đợi “nghiên cứu phương án”, nhà trường “chờ” bộ, bộ “đẩy”
sang ngân hàng, ngân hàng “còn lạc quan” thì việc người dân “vay cứ vay,
được lúc nào hay lúc đó, sau này con mình không trả được thì mình trả”
một cách rất mơ hồ là hoàn toàn dễ hiểu.
Kẽ hở nứt dần
Theo thống kê của ngân hàng chính sách xã hội, khi mức vay 300.000
đồng/tháng trước đây, tỷ lệ nợ quá hạn của SV các năm trước đã là 13%.
Như vậy, nếu số tiền vay của SV không còn là 3 triệu đồng/năm mà lên 8
triệu đồng/năm thì mức rủi ro cho phía ngân hàng càng cao hơn.
Ông Đoàn Phúc Thanh (trưởng phòng đào tạo, Học viện Báo chí và Tuyên
truyền) cho rằng, trong các chương trình vay trước kia, vốn trực tiếp
đến tay SV, việc trả nợ được giám sát bởi các tổ chức SV trong trường.
Đa phần, SV còn có ý thức cao trong việc trả nợ. Còn hiện tại, các đối
tượng hộ gia đình sử dụng thế nào với số tiền vay ưu đãi này không thể
biết, trách nhiệm thanh toán của SV bị giảm nhẹ.
Tình trạng “con vay vốn, cha mẹ sử dụng” không còn là hiếm khi không
ít trường hợp có sự thoả hiệp giữa phụ huynh và con em nhằm vay vốn ưu
đãi để giúp gia đình làm ăn. Gia đình ông Nguyễn Huy Văn (Hoài Đức, Hà
Tây) có hai con hiện đang học đại học. Với việc kinh doanh đồ thủ công
của gia đình đang cần vốn, ông Văn cho rằng với lãi suất chỉ 0,5%/tháng,
thời hạn trả nợ tổng cộng đến gần 9 năm thì theo ông dại gì mà không
vay.
|
